مبانی تحقیق کاربر (کاربرپژوهی)
- تجربه کاربری
- بروزرسانی شده در
طراحی تجربه کاربری (UX) محصولات و خدماتی را با در نظر گرفتن علایق و نیازهای کاربران خلق میکند. اما چگونه از این نیازها و علایق آگاه شویم؟ آیا فرضیات ما درباره کاربران برای اطمینان از ساخت محصولاتی ارزشمند و کاربرپسند کافی است؟ پاسخ منفی است.
فرضیات تا زمانی که با دادهها پشتیبانی نشوند، تنها فرضیه باقی میمانند. و تنها راه ساخت محصولات فوقالعادهای که کاربران دوستشان داشته باشند، این است که از حدس و گمان دوری کرده و در عوض، به دادههای کاربری حاصل از تحقیقات دقیق تکیه کنیم. اگر تحقیق UX به درستی انجام شود، میتواند گنجینهای از بینشها باشد که تصمیمات طراحی شما را هدایت و شکل میدهد و در نهایت به خلق محصولات موفق منجر میشود.
آنچه در این مقاله میخوانید
چرا روی تحقیق UX سرمایه گذاری میکنیم؟
اگرچه کاربرد نهایی تحقیق UX در ساخت محصولات و راهحلهای کاربرمحور نهفته است، اما مزایای دیگری نیز دارد:
- به تصمیمگیری کمک میکند. کدام ویژگیهای محصول باید بهطور برجسته نمایش داده شوند؟ مسیریابی (navigation) باید چگونه باشد؟ آیا محصول شما باید برای هر دو پلتفرم اندروید و iOS طراحی شود؟ یافتن پاسخ این پرسشها ممکن است بر اساس یک فرض ساده یا یک جستجوی سریع اینترنتی امکانپذیر باشد، اما هیچچیز به اندازه یک تحقیق UX سیستماتیک، پاسخهای دقیق و مبتنی بر داده ارائه نمیدهد.
- سوگیریها را از بین میبرد. توسعه یک محصول از دست چندین ذینفع و عضو تیم عبور میکند که هر یک باورها و نظرات خود را دارند. با تحقیق UX، شما دادههایی برای پشتیبانی از تصمیمات خود در اختیار دارید و حذف هرگونه استدلالی که ۱۰۰٪ عینی نیست، آسان میشود.
- امکان تست کاربردپذیری را فراهم میکند. شما میتوانید همه چیز را، از ماکتهای اولیه (low-fidelity mockups) تا پروتوتایپهای با جزئیات بالا (high-fidelity prototypes)، با کاربران خود آزمایش کرده و بازخورد آنها را قبل از توسعه نسخه نهایی محصول جمعآوری کنید تا در زمان و هزینه صرفهجویی شود.
- به شناسایی راهحلها کمک میکند. تحقیق UX همچنین میتواند راهی عالی برای یافتن راهحل برای مشکلات محصول شما باشد — این مشکلات میتواند هر چیزی از نرخ پرش (bounce rates) بالا تا نرخ تبدیل (conversion rates) پایین باشد.
- تلاشهای بازاریابی را تقویت میکند. از آنجایی که تحقیق UX از همان ابتدای فرآیند طراحی محصول، نیازها، اهداف و رفتارهای کاربران شما را آشکار میکند، شناسایی نحوه هدف قرار دادن این کاربران در تلاشهای بازاریابی آسانتر میشود.
تحقیق UX چیست؟
ساخت محصول بدون در نظر گرفتن کاربران، مانند تیراندازی در تاریکی است. این کار میتواند زمان و منابع زیادی را هدر دهد. یک راهحل ساده برای این مشکل، تحقیق UX است. تحقیق UX به مطالعه نیازها، انگیزهها، خواستهها، نقاط درد (pain points) و رفتارهای کاربر میپردازد تا محصولاتی کاربرمحور خلق کند.
در هر مرحله از فرآیند طراحی UX، از ایدهپردازی تا پیادهسازی، باید تصمیمات متعددی گرفته شود. تحقیق UX دادههای لازم را برای تیمهای طراحی فراهم میکند تا این تصمیمات را بگیرند. این دادهها را میتوان با استفاده از روشهای تحقیق کیفی یا کمی متناسب با اهداف و چشمانداز محصول جمعآوری کرد.
اولین نوع تحقیق کاربر در چرخه طراحی شامل جمعآوری اطلاعات در مورد نیازها و اهداف کاربر است. این دادهها تعیین میکنند که محصول چگونه میتواند به کاربران در رسیدن به این اهداف کمک کند. با پیشرفت فرآیند طراحی، فرضیاتی در مورد محصول شکل گرفته و با استفاده از روشهای مختلف تحقیق، آزمایش میشوند. در نهایت، کاربردپذیری محصول آزمایش میشود. برداشتها و احساسات کاربران نسبت به محصول نیز مورد مطالعه قرار میگیرد.
همچنین میتوان از تحقیق UX برای حل مشکلات خاصی که در یک محصول به وجود میآیند استفاده کرد. برای مثال، ممکن است یک مطالعه برای بررسی دلیل نرخ پرش بالا در یک صفحه وب انجام شود.
پیامدهای انجام ندادن تحقیق UX
اگرچه اهمیت تحقیق UX آشکار است، اما همه سازمانها آن را جدی نمیگیرند و زمان و منابع کافی برای انجام آن اختصاص نمیدهند. گاهی اوقات، زمانی که تیمها به اشتباه تصور میکنند که «کاربران خود را میشناسند»، تحقیق UX به طور کامل نادیده گرفته میشود. نکته اینجاست — فرضیات تا زمانی که با دادهها پشتیبانی نشوند، تنها فرضیه باقی میمانند.
فرضیات میتوانند برای طراحی محصول مضر باشند زیرا:
- ممکن است به محصولی برسید که مشکلات کاربران شما را حل نمیکند.
- ممکن است محصولی بسازید که ناخواسته به کاربران آسیب میرساند.
- ممکن است محصولی تولید کنید که کاربرپسند نیست.
- ممکن است محصولی ارائه دهید که ارزش زیادی دارد اما باعث سردرگمی کاربران شما میشود.
تحقیق کاربر چه کارهایی را انجام نمیدهد؟
تحقیق UX با وجود سودمندی فوقالعادهاش، بدون تحلیل مناسب به خودی خود هیچ کاربردی ندارد. آنچه هر مطالعه تحقیق UX به شما میدهد، داده است؛ این شما و اعضای تیمتان هستید که باید این دادهها را تفسیر کرده و به تصمیمات و راهحلهایی برسید که برای محصول شما منطقی باشد. برای مثال، ممکن است از طریق یک مطالعه دریابید که بیشتر کاربران شما از ویژگی «اشتراکگذاری» (Share) در محصول شما استفاده نمیکنند. شما میتوانید با دادههای بیشتر استنباط کنید که آیا کاربران به این ویژگی نیاز ندارند یا فقط نمیدانند آن را کجا پیدا کنند.
برعکس، میتوانید ابتدا فرضیاتی در مورد محصول خود ایجاد کنید و سپس از دادههای تحقیق UX برای اثبات یا رد آن استفاده کنید. برای مثال، ممکن است فرض کنید که اولین چیزی که کاربران شما در صفحه اصلی شما متوجه میشوند، بنر وبسایت شماست. شما میتوانید با انجام یک تست ساده ردیابی چشم (eye-tracking test) اعتبار فرض خود را بسنجید.
رویکرد انجام تحقیق کاربر
بهترین راه برای نزدیک شدن به تحقیق UX، در نظر گرفتن آن به عنوان یک فرآیند روشمند با اهداف مشخص است که به بینشهای عملی منجر میشود:
- اهداف مشخصی تعیین کنید. اگر ندانید به دنبال چه چیزی هستید، تحقیق UX میتواند زمانبر و پرهزینه باشد. در هر مرحله از فرآیند طراحی، مشخص کنید که به دنبال چه اطلاعاتی از کاربران خود هستید. آیا میخواهید سلیقهها و ترجیحات آنها را بشناسید؟ شاید دوست دارید بزرگترین نقاط درد آنها را بدانید؟
- منابع موجود را شناسایی کنید. افراد اغلب از اصطلاح تحقیق UX میترسند و معتقدند که بیش از حد گران و زمانبر است. با این حال، چندین متدولوژی تحقیق برای بودجهها و بازههای زمانی مختلف وجود دارد. تعداد منابع موجود در اختیار خود را تعیین کنید و سپس به دنبال متدولوژی مناسب باشید.
- یک متدولوژی انتخاب کنید. انتخاب متدولوژی برای مطالعه شما به عوامل زیادی مانند اهداف، بودجه و بازه زمانی بستگی دارد. شما همچنین باید تعیین کنید که نمونه آزمایشی شما چه کسانی خواهند بود و چگونه آنها را انتخاب خواهید کرد. چندین روش انتخاب نمونه تصادفی و غیرتصادفی برای انتخاب وجود دارد.
- دادهها را جمعآوری کنید. پس از تعیین نمونه آزمایشی خود، میتوانید تستها را در محیطهای واقعی کاربران یا محیطهای مصنوعی مانند آزمایشگاه اجرا کنید. سپس میتوانید دادهها را با استفاده از متدولوژی انتخابی خود مانند مصاحبههای گروهی متمرکز، نظرسنجیها، مطالعات میدانی، کارت سورتینگ (card sorting) و غیره جمعآوری کنید.
- یافتههای خود را تحلیل کنید. حیاتیترین بخش تحقیق UX، استفاده از دادههایی است که جمعآوری کردهاید تا به سؤالات پاسخ دهید و به اهدافی که در ابتدا تعیین کرده بودید، برسید.
همدلی در تحقیق کاربر
مطمئنترین راه برای اطمینان از اینکه بیشترین بهره را از تحقیق UX خود میبرید، گنجاندن همدلی در این فرآیند است. در هر مرحله از تحقیق، اطمینان حاصل کنید که نیازهای کاربران را در اولویت قرار داده و دیدگاههای آنها را درک میکنید. بر اساس نظریه «دایره طلایی» (The Golden Circle) که توسط توماس و مکدونا در مقالهشان «طراحی همدلانه: استراتژیهای تحقیق» رایج شد، میتوانید با پرسیدن سه سؤال از خودتان، اطمینان حاصل کنید که تحقیق شما کاربرمحور است:
- چرا کاربران میخواهند به یک هدف خاص دست یابند؟
- چگونه میتوانند به این هدف دست یابند؟
- چه نتیجهای پس از دستیابی به این هدف حاصل میشود؟
منابع
What is UX Research? | Guide to UX Research in 2022 – Maze | Maze
The Essential Guide to User Research | Medium
برای ارسال نظر لطفا ابتدا ثبتنام کنید یا وارد شوید.