وقتی تجربه کاربری با نوستالژی تلاقی می‌کند: ابداع مجدد یک ژست ساده توسط اپل

دیروز در کلاس طراحی تعامل من، جرقه‌ای در ذهنم زده شد. من انتخاب‌های طراحی اپل را از زاویه‌ای جدید دیدم. آن‌ها بار دیگر موفق شده‌اند بین ژست‌های شهودی ما و فناوری پل بزنند. اجازه دهید برایتان توضیح دهم که این موضوع چگونه اتفاق افتاده و چرا اهمیت دارد.

تعامل واقعاً چیست؟

وقتی طراحان از «تعامل» صحبت می‌کنند، اکثر افراد صحبت کردن یا تایپ کردن را تصور می‌کنند. اما تعامل مفهومی بسیار گسترده‌تر دارد. تعامل به معنای کنش متقابل است؛ وقتی یک چیز عمل می‌کند، چیز دیگری به آن پاسخ می‌دهد.

یک تکان سر، یک حرکت دست، یک نگاه؟ همه این‌ها تعامل هستند. لرزش یک تلفن، پاسخ دادن یک تلویزیون، یا بازخورد دادن یک اپلیکیشن، همگی اشکالی از تعامل بین انسان و دستگاه هستند. حتی تبادل داده بین دو ربات هوش مصنوعی نیز یک تعامل شیء-به-شیء است. نکته کلیدی، تبادل معنادار است، نه صرفاً یک واکنش.

قدرت ژست در طراحی

ژست‌ها یکی از قدیمی‌ترین و شهودی‌ترین اشکال ارتباط هستند.

یک حرکت ساده دست می‌تواند معانی زیادی داشته باشد. تکان دادن دست به معنای سلام است، بالا بردن انگشت شست به معنای تأیید، و حرکت انگشت شست و اشاره شما برای فشردن یک دکمه خیالی می‌گوید: «از من عکس بگیر».

قبل از گوشی‌های هوشمند، ما دقیقاً از همین ژست برای عکس گرفتن با دوربین‌ها استفاده می‌کردیم؛ چه دوربین‌های فیلمی، چه دیجیتال و چه DSLR. این حرکت به عادت ثانوی ما تبدیل شده بود. دستان ما آن حرکت را به خاطر داشتند، حتی زمانی که تکنولوژی پیشرفت کرد. و اینجاست که اپل کاری بی‌سر و صدا اما هوشمندانه انجام داد.

حرکت هوشمندانه اپل: دکمه کنترل دوربین

اپل با آیفون ۱۶، یک دکمه فیزیکی و حساس به لمس کنترل دوربین را معرفی کرد. در نگاه اول، این یک افزودنی ساده به نظر می‌رسد: یک دکمه فیزیکی و لمسی در کنار گوشی. اما این دکمه چیزی بسیار فراتر از آن است.

این دکمه به شما امکان می‌دهد دوربین را باز کنید، عکس بگیرید، فیلم‌برداری کنید یا تنظیمات را تنها از طریق لمس تغییر دهید.

این دکمه فقط کاربردی نیست؛ بلکه احساسی است. این دکمه، آن ژست قدیمی را تداعی می‌کند: قرار گرفتن انگشت اشاره و شست برای فشردن شاتر دوربین. این ویژگی به حافظه عضلانی و نوستالژی تلنگر می‌زند. شما را دوباره به حس عکس گرفتن متصل می‌کند، بدون آنکه نیازی به فکر کردن داشته باشید.

اپل یک تعامل جدید اختراع نکرد. آن‌ها یک تعامل آشنا را دوباره معرفی کردند و یک ژست قدیمی را در قالبی دیجیتال احیا نمودند.

چرا این موضوع در تجربه کاربری (UX) اهمیت دارد؟

این حرکت، قلب طراحی تعامل را به نمایش می‌گذارد:

• احساس + شهود: یک طراحی خوب فقط کارها را انجام نمی‌دهد، بلکه احساس درستی را نیز برمی‌انگیزد.
• حافظه به مثابه رابط کاربری: طراحان به جای اختراع از صفر، می‌توانند بر اساس چیزهایی که انسان‌ها از قبل می‌دانند، طراحی کنند.
• تجربه یکپارچه: هرچه موانع بین نیت و عمل کمتر باشد، تجربه کاربری بهتر خواهد بود.

هنگام استفاده از این دکمه، دستگاه بیشتر شبیه امتداد دست شما به نظر می‌رسد تا یک شیء خارجی که همیشه باید کار با آن را یاد بگیرید.

اتصال مجدد با شهود انسانی

دکمه کنترل دوربین اپل یک یادآوری است: تکنولوژی تکامل می‌یابد، اما غرایز انسانی پابرجا هستند. یک تجربه کاربری خوب از همان غرایز بهره می‌برد. ما همیشه به ژست‌های جدید نیاز نداریم. گاهی فقط کافی است آن‌هایی را که همیشه می‌شناختیم، بازگردانیم.

از اینکه مطالعه کردید سپاسگزارم! به نظر شما چه ویژگی‌ها یا ژست‌های دیگری در تجربه کاربری اپل وجود دارند که ظریف اما عمیقاً انسانی هستند؟

حسین اصلانی